Özel Ortadoğu Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Endokrin Uzmanı Doç.Dr.Ediz Yeşilkaya mevzu hakkında değerli bilgiler verdi.Dünyada ve ülkemizde erken ergenlik, her yıl süratle artmaktadır. Bu çocukların büyük çoğunluğunda bir neden saptanmamaktadır. Lakin birtakım besin katkı unsurları, böcek öldürücü ilaçlar (pestisitler), kozmetik eserler, oyuncaklar ve plastiklerin içindeki birtakım kimyasallar ile radyasyon erken ergenliği neden olabilmektedir.
Özel Ortadoğu Hastanesi Dr.Ediz Yeşilkaya ”Normalde ergenlik, kızlarda 8-13 yaşları ve erkeklerde ise 9-14 yaşları ortasında başlamaktadır. Erken ergenlik ise kızlarda 8 ve erkeklerde ise 9 yaşından evvel ergenliğin başlamasıdır. Bilhassa kız çocuklarında, erken ergenlik daha sık görülmektedir.”diye belirtti ve kelamlarına şunları ekledi;”Meme büyümesi, koltuk altı ve kasık kıllanması, sivilce, saçların yağlanması, ter kokusu, süratli uzunluk uzaması üzere bulgular ergenliğin esas bulgularıdır. Bu bulguların erken yaşlarda görülmesi halinde en kısa vakitte çocuk endokrinoloji uzmanına danışılmalıdır.”dedi.
Neden En Kısa Vakitte?
Çünkü; erken ergenlik, ergenliğin saf bir biçimde erken başlaması değildir ve altta yatan bir hastalıktan ötürü erken ergenlik ortaya çıkmış olabilir. Yani hastalığın birinci göstergesi erken ergenlik olabilir. Bu nedenle erken vakitte hastalığın saptanması ve tedavide geç kalınmaması kıymetlidir. Yoksa önemli sıhhat sorunları ortaya çıkabilir.Çünkü; erken ergenlik vaktinde tedavi edilmezse erken adet görmesine, uzunluğunun kısa kalması, obezite, davranış ve ruhsal sorunlar üzere bir çok olumsuz durumun oluşmasına neden olabilir.
Erken Adet Görme:
Tedavi edilmeyen erken ergenliği olan kızlarda, adet kanamalarının başlaması çok küçük yaşlarda olmaktadır. Bu durum saf bir adet görme formunda düşünülmemelidir. Zira yapılan çalışmalarda adet başlama yaşının, göğüs kanseri gelişmesi için risk faktörü olduğunu ortaya konmuştur. Adet başlama yaşındaki 2 yıllık bir gecikme, göğüs kanseri gelişme riskini %10 azalttığı ve adetin 1 yıl erken başlamasının da göğüs kanseri gelişme riskini %5 arttırdığı saptanmıştır. Bu durum da erken adet görmek gelecekteki göğüs kanseri oluşmasında tesirli olabileceğini göstermektedir. Ayrıyeten küçük yaşta adet görmeye başlayan kızların, ileriki yaşlarda rahim (endometriyal) kanseri gelişme riskinde artış olduğunu göstermektedir. Adet başlama yaşı 2 yıl geciktiğinde, rahim kanseri gelişme riskinin %4 azaldığı gösterilmiştir. Bu nedenlerden ötürü da erken ergenliği olan kızların vaktinde tedavi edilmesi değerlidir.
Boy Kısalığı:
Erken ergenlik tedavi edilmezse, süratli kemik olgunlaşması nedeniyle yetişkin uzunluğunun kısa kalması kelam bahsidir. Bilhassa tedavi edilmemiş hastalarda kızların erişkin uzunluğu 150-154 cm ve erkeklerin ise 151-156 cm civarında kalmaktadır. Erken tedaviye başlanan çocuklarda (6 yaşından önce) ise erişkin uzunluğunu uzatmada tesiri tartışılmaz derecede faydalıdır. Hatta tedavi ile 8-10 cm’den fazla uzunluk uzaması olmaktadır.
Kilo Fazlalığı ve Bağlı Sorunlar:
Kilo fazlalığı olan kızlarda, ergenlik yaşıtlarına nazaran daha erken başlamaktadır. Başka taraftan küçük yaşlarda adet gören kızların, erişkin olunca kilo fazlalığı, metabolik sendrom, diyabet, koroner kalp hastalığı, beyin damar hastalıkları ve hipertansiyon olma riskinin arttığı görülmüştür. Bilhassa 10 yaşından evvel adet gören kızlarda koroner kalp hastalığı riski yüksek bulunmuştur.
Davranışsal ve Ruhsal Sorunlar:
Ergenlik yalnızca fizikî değil duygusal değişim de içeren dinamik bir süreçtir. Ergenlik, duygusal manada hayatın en hassas periyodudur. Erken ergenliğe giren çocuklarda ise depresyon, yeme bozuklukları, davranış bozuklukları üzere birçok psikiyatrik bozukluğun riski artmaktadır. Ayrıyeten erken ergenliğe olan çocukların, yaşıtlarına nazaran korkulu ve olumsuz vücut algısına sahip oldukları saptanmıştır.
Bu çocuklar, hem ailesiyle hem de yaşıtlarıyla ilgili daha fazla ruhsal zorluk yaşadıklarını görülmektedir. Kendini beğenmeme, dış görünüşüne bağlı olarak özgüveninin azalması, farklılıkları nedeniyle yaşıtları tarafından sevilmeyeceğine dair dehşet ve telaş, karşı cinsiyetle arkadaşlıkta problemler, riskli cinsel hareketlerde bulunma ve cinsellik mevzularında kaygılanma üzere belirtiler sık görülmektedir. Ayrıyeten sigara ve alkol kullanma üzere makus alışkanlıklara sahip olma olasılıkları daha yüksektir. Ayrıyeten yalnızca çocuklar değil ebeveynler de ruhsal olarak olumsuz etkilenmekte ve çocukları hakkında çok daha fazla tasa duymaktadırlar.
Özel Ortadoğu Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Endokrin Uzmanı Doç.Dr.Ediz Yeşilkaya son olarak kelamlarına şunları ek etti;
Erken Tedavi Neden değerlidir?
Erken ergenliği olan çocuklara, erken teşhis konulup tedaviye başlandığında muvaffakiyet oranı yüksektir. Tedavi hedefiyle ergenlik hormonlarının salgılanmasını baskılayan ilaçlar kullanılmaktadır. Bu tedavi, aylık yahut 3 aylık enjeksiyonlar formunda uygulanmaktadır. Tedavi esnasında çoklukla kıymetli bir yan tesir oluşmamaktadır. Sonuç olarak, erken ergenlik kıymetli bir durumdur ve tedavi edilmezse birçok soruna neden olabilir. Öteki taraftan erken ergenlik, ne kadar erken müdahale edilirse, tedavi başarısı o derece yüksektir. Bu nedenle erken ergenlik kuşkusu olan çocuklar en kısa vakitte uzman hekimler tarafından değerlendirilmelidir.
