Özel okul mu devlet okulu mu? Özel okul devlet okulu karşılaştırması her eğitim yılının yaklaştığı günlerde olduğu üzere 2019-2020 eğitim yılı için de velilerin karşılığını aradığı soruların başında geliyor. Türkiye üzere eğitim sisteminde gelgitlerin olduğu, okullar, bölgeler hatta mahalleler ortasında bile farkların yaşandığı bir ülkede ne yazık ki her anne baba çocuğu için bu sorunun en hakikat cevabını arıyor. Ben de bu yazımda özel okul mu devlet okulu mu sorusuna hem kendi tecrübelerimden yola çıkarak hem de eğitim ve çocuk gelişimi mevzularında naçizane kalem oynatan biri olarak kendimce cevap vermek istedim. Lakin şimdiden söylemekte yarar var: Bu yazı size çocuğunuzu özel okula gönderin yada göndermeyin yahut devlet okulları uygundur, berbattır yazısı değildir. Zira ‘özel okul-devlet okulu’ tercihini etkileyecek bir çok dinamik var. Bu yazı daha çok bu dinamiklerin kıymetlendirilmesi ve kendi özel kurallarınıza nazaran en yeterli tercihi yapmanızı sağlamaya yöneliktir.
Özel okul mu devlet okulu mu sorusuna cevap arayan ebeveynlerin öncelikle işin maddi boyutunu düşünmeleri gerekiyor. Her anne baba çocuğunun en yeterli okullarda ve kurallarda eğitim almasını ister lakin sözkonusu özel okul olunca bunun maddi bir yükü olduğunu ve bu yükün daima karşılanıp karşılanamayacağını öngörmek gerekir. 2019-2020 öğretim yılında özel okul fiyatları yıllık ekstra fiyatlar hariç (servis, yemek, kıyafet, okul malzemeleri vs. ) 20 bin ila 50 bin TL ortasında değişen bir ödeme zaruriliği getirmekte. (Bu sayılar ortalama kıymetler. İstanbul, Ankara, İzmir üzere büyükşehirlerde alt sayılar daha yüksek, başka kentlerde daha düşük olabilir. ) Dolayısıyla tercihinizi öncelikle maddi ödeme gücünüz belirleyecektir. Şayet çocuğunuzun özel okula gitmesi için uygun maddi koşullarınız varsa gelin devam edelim.
İLKOKULDA ÖZEL OKULA GÖNDERMEYE GEREK VAR MI?
Eğitim denilince yıllarca ilkokul kıymetsiz bir düzey olarak görüldü. Lakin son yıllarda gelişmiş ülkelerin yaptığı eğitim atılımları incelendiğinde eğitimin en kıymetli ayaklarından biri ilkokul hatta okul öncesi eğitim olduğu anlaşıldı. Evvelden üniversite imtihanında başarılı olsun diye çocukların lisede özel okullara gönderilmesi mantıklı üzere görünse de çocuğun uzun vadeli muvaffakiyetini asıl belirleyenin nasıl bir sistemle eğitime başladığının belirlediği artık kabul gören bir gerçek. Düzgün bir eğitim sistemi ve usta öğreticiyle ilkokula başlayan çocuklar donanım itibariyle daha zayıf bir sistemle eğitime başlayan çocuklardan çok daha uzun vadeli muvaffakiyete sahip oluyorlar. Bilhassa güçlü gereç kullanımı, farklı kaynaklara erişim, deneyimleyerek öğrenme üzere çoklu öğrenme düzeneklerinin uygulandığı eğitim sistemleri çocuklarda daha kalıcı öğrenmeyi de beraberinde getiriyor. Şayet etrafınızda çocukların farklı duyularını besleyen öğrenme metotları uygulayan devlet okulları varsa, çocukların okullarda öğrendiklerini pratik hayata yönlendirebilecekleri tecrübelere talihlerinin olduğu bir devlet okulu varsa hiç tereddüt etmeden o okulları tercih edin. Lakin ne yazık ki günümüzde devlet okulları MEB tarafından belirlenen standart programların uygulandığı, okulların ve öğretmenlerin şahsî marifet ve tecrübeleri ortaya koymakta zorlandığı bir düzenle işlemektedir. Hasebiyle farklı eğitim modellerinin uygulandığı devlet okulları bulmak sıkıntı.
ÇOCUĞUNUZ OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ALDI MI?
Özel okul ile devlet okulu ortasında tercih yapacak olan ebeveynler için en belirleyici bahislerden biri de çocukların okul öncesi eğitim alıp almadıkları. Nitelikli ve uzun soluklu okul öncesi eğitim alan çocuklar çoklu eğitim modellerini erken deneyimledikleri, farklı ve varlıklı gereç kullanımına maruz kaldıklarından devlet okullarındaki program onlar için yetersiz ve sıkıcı bir hal alabiliyor. Örneğin, okul öncesi eğitim kurumunda satranç, kodlama, drama üzere farklı alanlarda eğitim alan ve bu alanlara ilgisi gelişen çocuklar bu alanlarla ilgili eğitim almaya devam etmek isteyebilir. Benim kendi kızımla yaşadığım tecrübede en belirleyici olan noktalardan biri bu olmuştu. Kızım okullarla görüştüğümüzde bize daima ‘satranç dersi var mı yoksa bu okula gelmek istemiyorum’ diyerek bizi daima uyarmıştı. Münasebetiyle bizim için çocuğumuzun beklentileri de karar verme sürecinde kıymetli bir hal almıştı.
YABANCI LİSAN FARKI
Okul öncesi eğitimin ilkokul tercihinde tesirli olduğu bir öteki bahis da yabancı lisan. Okul öncesinde yabancı lisan eğitimi alan ve yabancı lisan konusunda erken yaşta farkındalığı gelişen çocuklar için devlet okulları ne yazık ki gerileme nedeni olabiliyor. Zira devlet okullarında 5’nci sınıfa kadar yabancı lisan eğitimi yok. ‘Erkenden yabancı lisan öğrenmeye gerek var mı?’ diye soranlardansanız bunun karşılığı bakış açısına nazaran değişir. Erken devirde çocuklar lisanı öğrenmeye çalışmaz. Zira beyinleri kendi lisanlarını de edinme konusunda hala etkin bir halde çalışmaktadır. Bu nedenle erken devirde yabancı lisan eğitimi alan çocuklar daha doğal yoldan ikinci lisanı edinebilirler. Günümüz dünyasında yabancı dil ‘vazgeçilmezler’ arasında. Bu nedenle yabancı lisan edinimine ehemmiyet veriyorsanız çocuğunuzu bu hususta erken desteklemeniz yararlı.
SON HUSUS DERS SAATLERİ!
İlkokul demek çalışan anne-babalar için kuvvetli bir sürecin de başlangıcı demek. Zira iş saatlerinizi yada meskendeki tertibinizi okul saatlerine nazaran ayarlamanız kaide. Bu da devlet okulu ile özel okul ortasında tercih için kullanılabilecek kriterlerden biri. Şayet yarım gün eğitim veren bir devlet okulu sizi mecburen bakıcı üzere okul sonrası tahlillere itiyorsa burada kaynaklarınızı bakıcıya mı yoksa özel okula mı harcamak daha verimli olur düşünmekte yarar var.
İBRE ÖZEL OKULA DÖNÜYOR ÜZERE GÖRÜNSE DE…
Tüm bu ayrıntıları düşününce ibre birinci bakışta özel okullardan yana üzere görünüyor. Lakin özel okul seçerken de dikkatli olmak kaide. Ne yazık ki Türkiye’de özel okul kesiminde enflasyon yaşanıyor. Her köşe başında bulunan özel okulların ne yazık ki büyük bir çoğunluğu çocuklarınız için hayal ettiğiniz şeyleri sağlayamayabilir. Bu nedenle ‘çocuğumu özel okula verdim’ diye ardınıza yaslanıp huzur içinde oturamayabilirsiniz. Özel okul seçerken de son derece seçici ve dikkatli olmanız kaide.
MECBUREN DEVLET OKULUNA GÖNDERECEĞİM DİYENLERE…
Yazının başında da dediğim üzere özel okul bir maddi yükümlülük. Bu yükümlülüğün altına giremeyecek olanlar tekrar de çocuklarının gelişimi için çok şey yapabilirler. Devlet okullarındaki eksik programları bilip çocuğunuzun eksiklerini giderecek yardımcı prosedürler geliştirebilirsiniz. Yabancı lisan için okul dışı kümelerden faydalanabilirsiniz mesela yada çocuğunuz bilim derslerine yüksek ilgi gösteriyorsa bir bilim atölyesine göndererek kendi ilgileri alanında gelişmelerine yardımcı olabilirsiniz.
Deniz Temur’u toplumsal medyadan takip etmek için;
instagram.com/obenimannem
facebook.com/obenimannem
youtube.com/deniztemur
“Sitemizde köşe muharriri olarak yazı yazan tüm muharrirlerimiz yazdıkları yazı ve görüşlerden büsbütün kendileri sorumludur. Köşe müelliflerinin yazılarından ötürü İnternethaber Yayıncılık AŞ. (elmaelma.com) hiçbir formda yasal sorumluluk kabul etmemektedir.”