Sürekli ağlayan, istedikleri yapılmadığında kendini yerden yere vuran çocuk imgesi her ebeveynin hafızasında. Pekala çocukların bu derece yüksek reaksiyonlar vermesi olağan mi? Öfke nöbeti sırasında anne babalar çocuklarına nasıl davranmalı? Çocukla öfkesiz bir irtibat mümkün mü? Toplumsal medyada obenimannem ismiyle tanınan Çocuk Gelişimcisi ve Anne Çocuk Müellifi Deniz Temur, çocuklarının öfkesiyle baş etmekte zorlanan anne babalar için tahlil yollarını anlattı.
Öfke nöbetlerinin erken çocukluk devrinde kelamsız bağlantıdan kelamlı bağlantıya geçiş sürecinde başladığını ve kendini sözcüklerle tam olarak tabir edemeyen çocuklarda olağan gelişim sürecinin bir modülü olduğunu söyleyen Deniz Temur, bu meskenlerde ebeveynlerin sakin ve sabırlı olmaları gerektiğinin altını çizdi. Öfke denetiminin 4 yaş ve sonrasında kelamlı bağlantının güçlenmesiyle giderek azalması geretiğini söyleyen Temur, “Çocuğunuz kelamlı irtibat kurma marifetlerini geliştirmiş olsa bile daima öfke nöbetleri, ağlama krizleri ve inatlaşma yolunu seçiyorsa ebeveynlerin evvel aile içi hayatlarını sorgulamaları ve çocukla bağlantı kanallarını gerçek frekanslara çekmeleri gerekir” dedi.
ÇOCUKLAR NEDEN ÖFKELENİR?
Temur şöyle devam etti:
“Çocuklarda öfke temelli bağlantısının en yaygın nedeni etraflarında bu yolla bağlantı kuran yetişkinlerden öğrendikleri tecrübelerdir. Şayet ailesinde bir yahut birden fazla kişi hislerini ve niyetlerini öfke yoluyla ortaya koyuyorsa çocuk bu modeli özümser ve birebir yolla irtibat kurmaya başlar. İkinci en büyük neden ise çocukların öfke denetiminde zorlandıkları anlarda anne ve babaların çok sert yada gevşek davranışları tercih etmeleridir. Öfke nedeniyle çocuğa bağırılır, cezalandırılır yada yaptırım uygulanırsa çocuk öfkesini denetim etmek yerine güçlendirir. Birebir biçimde çocuğun istekleri sadece öfkesi dinsin diye anne ve babalar tarafından çabucak yapılıyorsa öfke çocukların isteklerine ulaşmaları için kullandıkları bir yol haline dönüşür. Bunu dışında değişen ömür sistemi, anne-baba ilgisizliği, kardeş kıskançlığı üzere nedenler de çocuklarda öfkeye neden olabilir.”
ANNE VE BABALAR NE YAPMALI?
“Öfke aslında çocukların hislerinin dışa vurumudur” diyen Temur, anne babalara “Önce çocuğunuzun öfkesinin nedenini bularak işe başlayın” önerisinde bulundu. Akabinde da şunları söyledi:
– Çocuğun öfke duymasına neden olan hislerini anlayın. Ona hissettiklerini anladığınızı fakat hislerini sözlerle yada çizerek anlatırsa ona yardımcı olabileceğinizi aktarın.
– Çocuğunuzun hislerini anlamak için vilayetle de kriz anlarını beklemeyin. Onu gün içinde kızdıran, üzen, sevindiren şeyler hakkında sohbetler edin. Bu sohbetler sırasında dikkatinizi onun anlattıklarına verin ve sorgulamadan hislerine odaklanın.